3.5.11 Frauderisico’s en continuïteit
Frauderisico's
Fraude kan een groot effect hebben op de reputatie van de gemeente en kan tot grote financiële schade leiden. Het is daarom van belang om aan de beheersing van frauderisico’s expliciet aandacht te besteden. Bij fraude gaat het om opzettelijke handelingen door één of meerdere personen binnen de gemeente, waarbij gebruik wordt gemaakt van misleiding teneinde een onrechtmatig of onwettig voordeel te behalen. Een voorbeeld is het betalen van valse facturen, waarbij één of meerdere personen binnen de gemeente betrokken zijn. Dit type fraudes wordt niet opgenomen in de rechtmatigheidsverantwoording.
De accountant is verplicht om in zijn controleverklaring aandacht te besteden aan fraude. Het gaat dan bijvoorbeeld om de risico-inschatting ten aanzien van frauderisico's en de door gemeenten verrichtte werkzaamheden om fraude te voorkomen en op te sporen. Op het moment dat eventuele fraudegevallen financieel omvangrijk zijn, dan zijn deze fraudes onderdeel van de getrouwheidsverklaring die de accountant afgeeft.
De fraude-risico’s maken reeds integraal onderdeel uit van ons risicomanagement. Het fraudebeleid is opgesteld. In dit fraudebeleid wordt ingegaan op wat fraude nu precies is, welke raakvlakken het kent met andere begrippen die hiermee in verband worden gebracht, de oorzaken en verschijningsvormen van fraude (met voorbeelden) en welke acties wij als organisatie nemen ter voorkoming van fraude. Dit wordt in het tweede kwartaal 2024 vastgesteld.
Aan de hand van het vastgestelde fraudebeleid zullen wij met ingang van het derde kwartaal 2024 in de fraude-risicoanalyse explicieter aandacht besteden aan de drie fraude-elementen, gelegenheid, druk en rationalisatie. De gemeente zal de resultaten hiervan toelichten in de paragraaf bedrijfsvoering.
Continuïteit
De jaarrekening is opgesteld op basis van een continuïteitsveronderstelling. Bij het opmaken van de jaarstukken hebben wij de risico’s met betrekking tot de continuïteit geëvalueerd aan de hand van de, tot het moment van vaststellen van de jaarstukken, beschikbare informatie waaronder de begroting en de financiële kengetallen inclusief de weerstandsratio.
De gemeente beschikt over (meer dan) voldoende weerstandsvermogen om de onderkende risico’s op te vangen. Voorts laat de liquiditeitsprognose zien dat wij in staat zijn om in voldoende mate aan onze directe betalingsverplichtingen te voldoen. De gemeente Almelo beschikt over een structureel en reëel sluitende begroting voor 2024. De meerjarenraming 2025-2027 laat vanaf 2026 een structureel tekort zien. Gelet op de onzekerheid ten aanzien van de gemeentefinanciën vanaf 2026 monitoren wij dit tekort met verscherpte aandacht binnen onze P&C-cyclus. Daartoe hebben wij bij de perspectiefnota 2024 een aantal zoekrichtingen bepaald waarbinnen besparingsmogelijkheden zullen worden uitgewerkt. Een verdere uitwerking hiervan zal betrokken worden bij de perspectiefnota 2025.
Op basis hiervan nemen wij het standpunt in dat er thans geen materiële onzekerheid dan wel onzekerheid bestaat rond het voortbestaan van de gemeente. In aanvulling hierop merken wij op dat de continuïteit van gemeentelijke overheden in zijn algemeenheid nimmer in het geding is, gelet op het vangnet, zoals omschreven in artikel 12 van de Financiële-verhoudingswet (Fvw).