Bestuur en ondersteuning

Verschillen
In de analyse worden alleen de verschillen tussen begroting en werkelijkheid toegelicht die niet voortkomen uit kapitaallasten of uit meerjarige incidentele projecten. Zie hiervoor de toelichting onder 2.2 Basisbegroting.

0.1 Bestuur
In 2023 hebben zich verschillende personele wisselingen bij de griffie voorgedaan. Niet voor alle vertrekkende medewerkers is direct een vervanger gekomen, waardoor er bij de griffie een voordeel is ontstaan op de personeelskosten. In 2024 zal het gesprek over de ideale omvang en taakstelling in eerste instantie met de Werkgeverscommissie worden voorgezet. Dit kan ertoe leiden dat een deel van de besparing op de personeelskosten een structureel karakter krijgt. Ook het opleidingsbudget is niet volledig benut. Door de raad zijn de onderzoekskosten grotendeels niet aangewend, waardoor ook daar een overschot te zien is. In totaal laat taakveld bestuur een voordeel van 314.000 euro op de lasten zien.
Het voordeel op de baten is als volgt te verklaren:
Het pensioen en mobiliteitsadviesbureau die voor onder andere onze gemeente de appa (algemene pensioenwet politieke ambtsdragers) regeling wethouders uitvoerde heeft haar activiteiten beëindigd. De rekening courant is opgeheven en het saldo is uitbetaald. Daarnaast wordt er jaarlijks berekend hoeveel kapitaal er benodigd is op het moment dat een (zittende) wethouder met pensioen gaat. Het betreffende pensioen en mobiliteitsbureau heeft nog een kapitaal staan van de wethouders en wij hebben een voorziening. Dit totale bedrag is lager dan de berekening als gevolg van onder meer rendement. Daardoor valt een deel uit de voorziening vrij.

0 .2 Burgerzaken
Er zijn meer registraties van niet-ingezeten geweest, er zijn meer paspoorten verstrekt, meer spoedprocedures voor aanvraag rijbewijzen ingediend en meer rijbewijzen aangevraagd dan bij de slotrapportage was aangenomen. Verder zijn de legesopbrengsten uittreksels/verklaringen, verblijfsvergunningen en huwelijk hoger dan geraamd. Per saldo hogere baten van 154.000 euro.

0.3 Beheer overige gebouwen en gronden
Het college heeft in 2023 besloten tot verkoop van  een perceel grond nabij de Hoornbladstraat 31a en 31b voor een verkoopopbrengst van 148.000 euro (BW-10211 ) en verkoop van een perceel grond aan de Hospitaalweg voor een verkoopprijs van 237.000 euro.(BW-10291 )
Dit verklaart een voordeel aan de batenkant van 385.000 euro. De boekwaarde van het perceel Hospitaalweg  bedraagt  500.000 euro. Op dit taakveld ontstaat hierdoor een nadeel aan de lastenkant.

Voor de opvang vluchtelingen Oekraïne in voormalig huize Alexandra en de naastgelegen voormalige school aan de Johanna van Burenlaan is 347.000 euro doorbelast aan het project (Specifieke uitkering van het Rijk). Dit verklaart een voordeel op de lasten van 347.000 euro. Op de overige budgetten voor beheer van gronden en gebouwen is minder uitgegeven. Dit verklaart een voordeel op de lasten van 407.000 euro.

Een aantal geplande onderhoudsprojecten zijn niet uitgevoerd. Dit heeft te maken met de inzet van beschikbare capaciteit voor andere projecten zoals nieuwbouw zwembad, herhuisvesting uitvoering fysiek, binnenstadsontwikkeling of beleidsmatige keuzes die we maken voor de inzet van panden waardoor groot onderhoud niet meer noodzakelijk is. Hierdoor is er sprake van 240.000 euro lagere lasten.

0.4 Overhead
De lagere geboekte personele lasten als gevolg van openstaande vacatures, de doorberekening van uren in verband met opvang van vluchtelingen uit Oekraïne en hogere doorbelasting van uren aan investeringen en projecten heeft geleid tot een voordeel van 1,8 miljoen euro. Daartegenover staat onder andere een nadeel op de huisvestingskosten van 455.000 euro, wat met name toe te schrijven is aan de stijgende energieprijzen en de toenemende inflatie.

0.5 Treasury
Als gevolg van onze positieve liquiditeitspositie is het in 2022 niet nodig gebleken om bestaande langlopende leningen te herfinancieren. Daarnaast hebben wij vanaf dit jaar liquide middelen tegen een aantrekkelijke rente uit kunnen zetten bij mede-overheden, met een voordeel op de rentebaten als gevolg. Het saldo van de externe rentebaten en externe rentelasten is hierdoor 274.000 euro voordeliger dan de begroting na wijziging. Aan de lastenkant is er een voordeel 231.000 euro, aan de batenkant is er sprake van een voordeel van 43.000 euro.

Verder heeft er in de jaarrekening een neerwaartse correctie van de omslagrente plaatsgevonden. Deze correctie van 1,00% naar 0,00% wordt nader toegelicht in paragraaf 3.4. Financiering. En deze leidt ertoe dat de lasten op dit taakveld 1,875 miljoen euro hoger uitvallen dan geraamd. Hier tegenover staat een voordeel van gelijke omvang op de andere taakvelden. Het restant van de stelpost rente nieuwe geldleningen valt vrij in het rekeningresultaat, hetgeen een voordeel van 257.000 euro aan de lastenkant verklaart.  

0.61 OZB niet woningen
Er zijn hogere OZB-inkomsten op niet-woningen als gevolg van areaaluitbreiding en een hogere daadwerkelijke waardeontwikkeling van het vastgoed dan waarmee in de begroting rekening is gehouden.

0.63 Parkeerbelasting
De parkeerbelasting laat een voordeel zien van 126.000 euro ten opzichte van de bijgestelde raming.
Bij de tussentijdse rapportage zijn de opbrengsten met 150.000 euro naar beneden bijgesteld door de invoer van gratis parkeren in de maand december.
Het gratis parkeren in de garages heeft wel een negatief effect gehad, maar ter hoogte van circa 100.000 euro. Uiteindelijk was er niet in elke garage gratis parkeren en er was ook niet op alle tijden gratis parkeren. De 150.000 euro nadeel was gebaseerd op alle garages en voor de compensatie van de abonnementhouders. De abonnementhouders zijn uiteindelijk niet gecompenseerd. Het overige voordeel wordt voornamelijk veroorzaakt door een hogere opbrengst vergunningen.

0.7 Algemene uitkeringen en overige uitkeringen gemeentefonds
Ten opzichte van de begroting na wijziging is er sprake van een voordeel van afgerond 285.000 euro.
Dit verschil wordt mede veroorzaakt door het voordeel op de algemene uitkering van het "gemeentefonds verrekeningen voorgaande jaren". De verrekeningen (van de jaren 2020 t/m 2022) zijn hoofdzakelijk het resultaat van mutaties in decentralisatie-uitkeringen en van de vaststelling van de belastingcapaciteit voor uitkeringsjaar 2021. Het Rijk heeft begin december 2023 de decembercirculaire van het gemeentefonds gepubliceerd (RAAD-08111). In deze circulaire is onder andere de energietoeslag verwerkt.
Verder is er naar aanleiding van de werkelijke afrekening een voordeel van 143.000 euro te melden op de specifieke uitkering stimulering sport.

0.8 Overige basten en lasten
De stelposten onvoorzien zijn in 2023 niet aangewend. Op dit taakveld leidt dit tot een voordeel van 274.000 euro ten opzichte van de begroting. Daarnaast valt de stelpost reserveringen gemeentefonds op dit taakveld vrij  van 301.000 euro.

Saldo reservemutaties
Bij het saldo van de reservemutaties is er een nadeel ten opzichte van de begroting na wijziging van 11,5 miljoen euro. Dit nadeel is opgebouwd uit lagere stortingen van afgerond 377.000 euro en lagere onttrekkingen dan begroot van 11,9 miljoen euro.

De lagere storting komt voort uit de regionale afspraak dat het financiële voordeel bij beschermd wonen wordt gestort in de bestemmingsreserve Maatschappelijke Opvang en Beschermd Wonen (MO en BW).

De reserveonttrekkingen zijn 11,9 miljoen euro lager dan begroot, omdat er minder kosten zijn gemaakt voor meerjarige incidentele projecten. Bij deze meerjarige incidentele projecten kan het jaar van begroten namelijk afwijken van het jaar van realisatie. Gedurende de looptijd van het project zijn er elk jaar voor- of nadelen op het project die over de looptijd per saldo nul zijn.